Trądzik to przewlekła dermatoza skórna, jedna z najbardziej powszechnych. Eksperci szacują nawet, że ta choroba zapalna może dotyczyć aż 80% dziewczynek i chłopców w wieku nastoletnim. Coraz częściej jednak z trądzikiem zmagają się także osoby dorosłe.
Ostatnie badania dowodzą, że zmiany zapalne mogą się utrzymywać nawet do 40.-50. roku życia. Z trądzikiem hormonalnym borykają zarówno kobiety, jak i mężczyźni, w zasadzie bez względu na wiek.
W obrazie klinicznym trądzik to zaskórniki otwarte i zamknięte, grudki oraz zmiany guzowate ze stanem zapalnym. Może występować też nadmierne wydzielanie łoju. Trądzik hormonalny najczęściej lokalizuje się na twarzy w tzw. strefie U (broda, żuchwa, czoło, czasami też szyja, dekolt i plecy). Często są to bolesne grudki, które mogą pozostawiać na skórze blizny oraz przebarwienia.
Wyróżniamy następujące postaci trądziku hormonalnego:
- Łagodną – zaskórnikową, grudkową i grudkowo-krostkową.
- Ciężką – ropowiczą z formą guzkową, skupioną (z torbielami i ropniami), bliznowcową (pozostawia blizny przerostowe) i piorunującą (bardzo ostry przebieg, oprócz objawów trądziku skupionego, są objawy dotyczące całego organizmu).
Hormony płciowe pełnią istotną rolę w prawidłowej gospodarce hormonalnej. Z trądzikiem hormonalnym wiąże się hiperandrogenizm, czyli nadmiar androgenów. Można to ustalić, wykonując badania laboratoryjne z krwi. Oprócz trądziku, objawy hiperandrogenizmu to m.in. nieregularne miesiączki, mniejsze libido, łysienie typu androgenowego, bezpłodność. Androgeny wpływają na powstawanie stanów zapalnych skóry, przyczyniając się do rozszerzenia gruczołów łojowych, nadprodukcji sebum, a także rogowacenia przewodów wyprowadzających gruczoły łojowe. Na trądzik androgenny wpływać mogą również przewlekły stres, zanieczyszczenie środowiska czy długotrwała ekspozycja na promieniowanie UV.
Trądzik hormonalny może wystąpić też w okresie menopauzalnym, kiedy nadnercza i jajniki wydzielają dużo androgenów. Dodatkowo mniejsza ilość estrogenów wpływa na pogorszenie kondycji skóry. W tym przypadku trądzik może mieć postać trudno gojących się grudek. Mniejszy przepływ krwi powoduje, że skóra nie jest dostatecznie dotleniona i odżywiona.
Trądzik mogą też powodować ziarenkowce tlenowe – bakterie Propionibacterium acnes – naturalny element flory bakteryjnej naszej skóry. Zlokalizowane są szczególnie w okolicy gruczołów łojowych. Szczególnie w okresie dojrzewania, kiedy ich liczba szybko rośnie i zaburzona zostaje równowaga, dochodzi do powstania stanu zapalnego, a w konsekwencji trądziku hormonalnego.
Jak złagodzić trądzik hormonalny?
Kiedy pojawiają się zmiany trądzikowe, można zastosować miejscowo preparaty łagodzące i poprawiające wygląd skóry, o działaniu przeciwzapalnym, przeciwłojotokowym, przeciwbakteryjnym. Najczęściej jednak działanie miejscowe nie wystarcza i trzeba przyjmować doustnie leki dobrane przez dermatologa. Leczenie trądziku hormonalnego trwa od kilku miesięcy nawet do kilku lat. Badania wykazują, że na łagodzenie zmian trądzikowych wpływ ma dieta bogata w wielonienasycone kwasy tłuszczowe Omega- 3, błonnik, witaminy z grupy B oraz A, C i E. Produkty o wysokim indeksie glikemicznym, wysoko przetworzone (typu fast food) oraz bardzo ostre i słone potrawy mogą natomiast zaostrzyć trądzik. Na kondycję skóry wpływ mają też palenie papierosów i regularne picie alkoholu.
Pielęgnacja
Jedną z najbardziej istotnych kwestii w przypadku zmian skórnych jest jednak odpowiednia pielęgnacja. Ważne jest codzienne oczyszczanie, najlepiej rano i wieczorem. Produkty takie jak żele i pianki pozwalają skutecznie pozbyć się nadmiaru sebum, bez naruszania płaszcza hydrolipidowego. Należy unikać zasadowego mydła. Na rynku jest wiele specjalistycznych mydeł do mycia twarzy o neutralnym około pH 7, zbliżonym do naturalnego (około 5,5). Przed nałożeniem kremu czy serum warto użyć toniku. Oczywiście należy wybierać produkty kosmetyczne o właściwościach łagodzących, ale powinny zawierać w składzie także substancje odżywcze i nawilżające. Warto zwrócić uwagę na innowacyjną markę GraceFull Cosmetics, która oferuje właśnie kosmetyki o właściwościach odżywczych, nawilżających i antyoksydacyjnych: przeciwstarzeniowy krem do twarzy (Global Anti-Aging Face Cream), innowacyjny krem do pielęgnacji szyi i dekoltu o globalnym działaniu przeciwstarzeniowym (Firming Neck & Décolleté Cream) oraz rozświetlająco-wygładzający krem pod oczy (Illuminating Eye Contour Cream).
W walce z trądzikiem hormonalnym mogą pomóc także zabiegi gabinetowe, takie jak peelingi medyczne czy leczenie laserowe.